Σταυρολεξικές ιστορίες, Μέρος Α΄

Όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι με τα σταυρόλεξα, δεν έχουν λείψει φυσικά τα περίεργα, τα ευτράπελα και τα αξιομνημόνευτα εν πάσει περιπτώσει περιστατικά με πρωταγωνιστές τους καλούς μας φίλους με τα κουτάκια και τους ορισμούς. Σκέφτηκα λοιπόν να μοιραστώ κάποια μαζί σας και, αν σας αρέσουν, έπεται και η συνέχεια.

Το πιο παλιό περιστατικό είχε να κάνει με τις πανάρχαιες (όπως μας φαίνονται τώρα, που η τεχνολογία έχει κάνει άλματα) μεθόδους που χρησιμοποιούνταν για το μοντάρισμα των σελίδων πριν τυπωθούν τα περιοδικά. Πριν τα πράγματα απλοποιηθούν με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, οι σελίδες μοντάρονταν χειροκίνητα και κάποια παιχνίδια, ανέκδοτα ή γελοιογραφίες, για να χωρέσουν έπρεπε να μπουν με μικρότερη γραμματοσειρά από αυτήν της υπόλοιπης σελίδας, ή κάπως «πλαγιαστά», με συνέπεια να μη βρίσκονται όλα τα κείμενα της σελίδας στην ίδια ευθεία. Αυτό ήταν πολύ χαρακτηριστικό ειδικά στο περιοδικό για το οποίο σας έγραφα στο προηγούμενο κείμενο, το «Οριζοντίως και Καθέτως». Γωνίες παντού, ένας αχταρμάς. Πολλοί θα το έβρισκαν αυτό ένα ευχάριστο παιχνίδισμα, για μένα όμως, που ήμουνα από πιτσιρικάς οπαδός των τακτοποιημένων πραγμάτων και άλλαζα θέσεις σε αντικείμενα πάνω στα τραπέζια ώστε να είναι ακριβώς παράλληλα ή κάθετα μεταξύ τους, το γεγονός πως εδώ υπήρχαν οξείες ή αμβλείες γωνίες ανάμεσα στα κείμενα της ίδιας σελίδας, με τρέλαινε. Δεν μπορούσα να το δεχτώ, έπρεπε να πάρω μέτρα για να το αντιμετωπίσω. Τι έκανα; Πήρα στυλό και χάρακα και άρχισα να κλείνω τα κείμενα που ήταν «στραβά» μέσα σε κουτάκια που ήταν όλα ίσια σε σχέση με την κατακόρυφο της σελίδας. Κουτάκιας όνομα και πράμα, δεν μπορείτε να πείτε, ε; Τα κείμενα μπορεί να συνέχιζαν να είναι στραβά, αλλά βρίσκονταν πλέον μέσα σε συμμετρικά και όμορφα πλαίσια κι έτσι το σύμπαν επανήλθε ξανά στην κανονική του κατάσταση!

Αυτό μάλιστα με βοήθησε κι εμένα πάρα πολύ, γιατί μετά από μερικά τεύχη είχα πια βαρεθεί τη ζωή μου με το να κάθομαι να σχεδιάζω όλα αυτά τα κουτάκια, και άρχισα να πιέζω τον εαυτό μου να αποδεχτεί τις δυσαρμονίες του κόσμου και το ότι δεν υπάρχουν μονάχα ευθείες και κάθετες γραμμές παντού. Και τα κατάφερα, το χούι μου έφυγε, σταμάτησα να σιάχνω οτιδήποτε στραβό έβρισκα μπροστά μου και ηρέμησα. Ας φτιάξει και κανένας άλλος τα δικά μου τα στραβά, βρε αδερφέ, στο κάτω-κάτω της γραφής! Τι λέτε κι εσείς; Αν λοιπόν έχει απομείνει ζωντανό κανένα από τα παμπάλαια αυτά τεύχη του «Οριζοντίως και Καθέτως» και το βρείτε τυχαία σε παλαιοβιβλιοπωλείο ή αλλού, ρίχτε μια ματιά μήπως και δείτε αυτά τα κουτάκια μέσα στις σελίδες. Τώρα πια ξέρετε πως θα έχετε βρει πραγματικά συλλεκτικά κομμάτια!

Ένα άλλο αστείο περιστατικό είχε συμβεί όταν ήμουν ακόμα σε προσχολική ηλικία ή στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Κάθε Σαββατοκύριακο πηγαίναμε βόλτα με τον παππού μου, συνήθως παίρνοντας τον ηλεκτρικό, και καταλήγαμε σε κάποιο ενδιαφέρον σημείο της Αθήνας. Ακρόπολη θέλατε, Θησείο, Κηφισιά, λιμάνι, απ΄όλα είχε ο μπαξές. Τότε κι εγώ δεν ήξερα πολλά πράγματα από τον κόσμο γύρω μου και εντυπωσιαζόμουν σε αυτά τα «ταξίδια» από την ποικιλία και τις ιστορίες που χαρακτήριζαν τον κόσμο γύρω μου.
Επειδή είχα από τότε αδυναμία στα περιοδικά, σταματούσα πάντα σε δύο μεγάλα περίπτερα και τσίγκλαγα τον παππού μου για να μου αγοράσει τίποτα: Το ένα βρισκόταν στον ηλεκτρικό του Αμαρουσίου, αν θυμάμαι καλά, και είχε πολλά κόμιξ της εποχής, που πάντα μου άρεσαν. Το άλλο ήταν στον ηλεκτρικό της Καλλιθέας, και από εκεί έπαιρνα τόμους από ένα άλλο αγαπημένο παλιό σταυρολεξικό περιοδικό, το «Σκέψις και Γέλιο».

Μιλάμε τώρα για τη δεκαετία του ’70 και τις αρχές της μάλιστα, όταν τα σταυρόλεξα δεν είχαν ακόμα καθιερωθεί, τουλάχιστον στο βαθμό που θα το έκαναν αργότερα, και πολλοί προτιμούσαν για την ψυχαγωγία τους τα παιχνίδια με εικόνες. Διαφορές, ομοιότητες, κρυμμένα πρόσωπα και αντικείμενα, εικονογραφημένα τεστ λογικής και πολλά άλλα είχαν την τιμητική τους μέσα στις σελίδες των περιοδικών του είδους. Μου άρεσαν κι εμένα, και βρήκα πολύ ενδιαφέροντα έναν διαγωνισμό που έκανε το «Σκέψις και Γέλιο» και λεγόταν «Τα 40 χαμόγελα». Σε κάθε τεύχος υπήρχαν κάποια τέτοια παιχνίδια – γρίφοι που τα έλεγαν «χαμόγελα» και έπρεπε να λυθούν και να σταλούν στο περιοδικό. Άρχισα κι εγώ να παίρνω τους τόμους του περιοδικού και να λύνω, γιατί, βλέπετε, και τα δώρα ήταν μεγάλα. Οικόπεδα, φωτογραφικές μηχανές, ταξίδια, βιβλία, ό,τι μπορούσε να φανταστεί κανείς! Βοηθούσε εννοείται κι ο παππούς, αλλά κι εγώ ήμουνα ξεφτέρι! Είχα αγοράσει και όσους παλιότερους τόμους μου έλειπαν και περίμενα να βγει στο περίπτερο και το επόμενο τεύχος που θα είχε το τελευταίο από τα 40 χαμόγελα.

Και περίμενα… και περίμενα… και ακόμα περιμένω, αλλά, δυστυχώς αυτό το τεύχος δεν έφτασε στα χέρια μου ποτέ. Φαλήρισε το περιοδικό και έκλεισε; Έγινε κάτι και δεν μπορούσε να δώσει τα δώρα που είχε υποσχεθεί; Χωρίς να μάθω ποτέ τι από όλα αυτά συνέβη – αν συνέβη – η αλήθεια ήταν άλλη, και τη διαπίστωσα όταν πρόσεξα στην ταυτότητα του περιοδικού κάτι σημαντικό που μου είχε ολοκληρωτικά ξεφύγει: η ημερομηνία έκδοσης. Οι τόμοι που αγόραζα από το περίπτερο ήταν του 1969, αλλά τώρα βρισκόμασταν στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’70! Επρόκειτο για παλιά τεύχη, παλιό διαγωνισμό, παλιές προθεσμίες, κι εγώ δεν είχα πάρει μυρωδιά και ζούσα στον κόσμο μου! Απογοήτευση τεραστίων διαστάσεων, όπως αντιλαμβάνεστε. Πάντως το τεύχος εκείνο που είχε το τελευταίο – τεσσαρακοστό – χαμόγελο δεν το βρήκα ποτέ, ούτε κανένα άλλο μετά από αυτό. Γιατί, καταλαβαίνετε φαντάζομαι, ήθελα να δω αν βρήκα σωστά τις λύσεις, ποια ήταν τα τελικά αποτελέσματα του διαγωνισμού, πόσες σωστές απαντήσεις βρήκαν οι μεγάλοι νικητές, αλλά δυστυχώς τίποτα από αυτά δεν κατέστη δυνατόν και ποτέ δεν έμαθα τι απέγινε το θρυλικό εκείνο περιοδικό «Σκέψις και Γέλιο».

Νομίζω πως αρκετά ήταν όσα ξέθαψα σήμερα από το σακούλι με τις αναμνήσεις, θα συνεχίσουμε όμως και την επόμενη φορά στο ίδιο μοτίβο γιατί, όσο τα γράφω… τόσο μου έρχονται κι άλλα στο μυαλό! Αν έχετε κι εσείς κάποια ιστορία σχετική με τα σταυρόλεξα που θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας, εδώ είμαστε και σας περιμένουμε! Μέχρι να ξανάρθει ο καιρός για να συναντηθούμε – και θα ξανάρθει γρήγορα – να προσέχετε και να γεμίζετε πάντα με γνώση και έμπνευση τα άδεια κουτάκια των σταυρολέξων και της ζωής σας που περιμένουν υπομονετικά το δικό σας, μοναδικό, άγγιγμα!